Blog Van Goinga

Kun je koers houden als je wendbaar bent?

Op koers blijven door wendbaar te zijn

Wendbaarheid is een populair thema in veel organisaties. Logisch ook. De arbeidsmarkt is krap, technologische ontwikkelingen volgen elkaar razendsnel op, geopolitieke onzekerheid groeit, en maatschappelijke verwachtingen veranderen voortdurend. Organisaties moeten mee kunnen bewegen met wat er op hen afkomt.

Maar wendbaar zijn betekent niet dat je steeds van koers verandert. Integendeel: juist in onzekere tijden is het belangrijk om koersvast te blijven.

Koers houden vraagt voorbereiding.

Een sociale dienst die de inwoner centraal stelt. Een woningcorporatie die doet wat nodig is voor haar bewoners. Dat is de koers. Daar wil je juist niet van afwijken. Maar om die koers ook in lastige omstandigheden vol te houden, is het nodig dat je tijdig kunt anticiperen, bijstellen en schakelen.

Als zeiler weet ik hoe dat werkt. Als het hard waait, moet ik reven. Of beter gezegd: als het straks hard gaat waaien moet mijn team nú reven. Als de stroming toeneemt, stuur ik bij. Als een haven dicht is, heb ik een alternatief nodig. En valt de wind weg, dan weet ik: ik heb altijd nog een motor achter de hand. Koers houden vraagt voorbereiding, aanpassingsvermogen én oog voor de omgeving.

Een robuuste organisatie verandert niet telkens van richting. Maar ze beweegt wel.

Wendbaarheid is dus geen doel op zich. Het gaat om gerichte wendbaarheid: kunnen inspelen op veranderingen, zonder je strategische koers los te laten. Dat vraagt om robuustheid. Robuuste organisaties hebben een duidelijke koers, en bouwen aan een intern klimaat waarin ruimte is om te leren, te reflecteren en samen te verbeteren.

Robuustheid betekent dus niet star zijn, maar juist flexibel kunnen reageren zonder je essentie te verliezen. Medewerkers durven in scenario’s te denken en stellen vragen als: “Wat als…?” of “Hebben we hieraan gedacht?”.

Ruimte om te leren maakt organisaties wendbaar én robuust.

Een robuuste organisatie herken je aan het leerklimaat. Daar waar fouten maken mag. Waar feedback wordt uitgewisseld. Waar leidinggevenden ruimte geven voor experimenten en actief het goede gesprek voeren. Waar mensen niet worden afgerekend op het stellen van kritische vragen, maar juist worden uitgenodigd om mee te denken.

Want alleen als mensen zich veilig voelen om te leren, durven ze ook mee te bewegen. En dat maakt organisaties wendbaar.

Wat kun je vandaag doen om te bouwen aan robuustheid?

Een robuuste organisatie ontstaat niet vanzelf. Het vraagt om bewuste keuzes en kleine, concrete stappen. Hier zijn vijf acties die jouw organisatie vandaag al kan zetten:

1. Plan een leerkwartier in je MT-overleg. Reserveer elke maand 15 minuten om samen te reflecteren: wat hebben we geleerd, wat ging goed, wat kan beter?

2. Maak fouten bespreekbaar. Start je volgende teamoverleg met de vraag: “Wat ging niet als gepland en wat kunnen we daarvan leren?” Geef zelf het eerste voorbeeld. Óf, positief geformuleerd: "Wat ging er goed, en wat maakte dat het zo goed ging?"

3. Geef ruimte voor experiment. Kies één lopend project waarin je expliciet ruimte maakt om iets nieuws te proberen — en evalueer samen wat het oplevert.

4. Zorg voor zichtbaarheid van leren. Hang een ‘leermuur’ op in de gang of op intranet: een plek waar teams successen, inzichten en leerervaringen delen.

5. Veranker leren in je jaarplan. Voeg bij elk strategisch doel een leerdoel toe: wat moeten we leren om dit doel te bereiken?

Zo maak je leren niet iets extra’s, maar een vanzelfsprekend onderdeel van je organisatie. En daarmee bouw je aan een koersvaste én wendbare toekomst.

Tot slot

Wil je als organisatie sterk staan in een wereld vol verandering? Begin dan bij het versterken van het leervermogen van je mensen en teams. Want wie leert, blijft in beweging — zónder van koers te raken.

🎯 Verder praten over een leerklimaat voor een robuuste organisatie?
Ik help graag. Neem contact op via:

📧 pieter@vangoinga.com
📞 06 25177453
🌐 www.vangoinga.nl/contact